Tektaş Efektli Pırlanta
Tektaş Efektli Pırlanta Nedir?
Pırlantayı, diğer tüm taşlardan ayıran en önemli özelliği şüphesiz ışıltı ve karakterize parlak olmasıdır. Işıltıyı sağlayan en önemli etken ise, insan yeteneğine bağlı kesim işlemleridir. Pırlantanın kesim ustalığı, bir sanat olarak da nitelendirilmektedir. Pırlantanın kesimi çok önemlidir. Nedeni ise ideal ölçülerde iyi kesilmiş bir pırlantada ışık, bir fasetten diğerine çok iyi yansımaktadır. Pırlantanın üst yüzeyinde yer alan tabla fasetinden dışarı çıkarken en iyi parlaklık ve pırlantanın kendine özgü ateşli bir parıltısı olur. Örneğin kalın kesim, aydınlık taş, kötü taş, iyi taş, ince kesim, karanlık taş, civelek taş, donuk taş… Bu ifadeleri gündelik hayatta pek fazla duymuşsunuzdur. Tahmin edebileceğiniz gibi bu oluşumlar farklı bir C’den kaynaklanıyor. ‘Cut’ yani Kesimden.
Pırlanta neden etkileyicidir?
Beyaz renginden mi yoksa içinin temizliğinden mi?
Her ikisi de değildir. Tabii ki ışıltısından dolayıdır. Tektaş yüzüğün en göz alıcı tarafı yüzükteki taşın parlaklığı ve cazibesindendir. Bu cazibeyi ve parlaklığı saplayan ise C’lerin en önemlisi olan kesimidir. 0.50 karat ve üstü pırlantalarda taşın en ufak detayının bile fiyatı çok fazla etkilemeye başladığından pırlanta; kesim iki ya da üç kısımda incelenmektedir. Bunlar Proportions (Ölçü oranları), Symmetry (Simetri) ve Polish ( Cila kalitesi). Konumuz olan külah ise Proportions bölümünün altında incelenmektedir. Bir pırlantaya hayat veren, taçtan giren ışığın pırlantanın içinden kırılarak tekrar taçtan çıkmasını sağlayan külahtır. Bundan dolayı külah hayati bir önem taşımaktadır.
Külah eğer çok derin kesilmişse (yüzde 45,5 ve üstü) pırlanta karanlık duracaktır. Çünkü ışığın büyük kısmı külahtan aşağıya doğru kaybolmaya yakındır. Bu tip taşlara ‘dead stone’ tam Türkçe tercümesi ‘ölü taş’ denmektedir. Külah eğer çok alçak kesilmiş ise (yüzde 42 ve altı) o zaman, kemerin yansıması pırlantanın içinde halka gibi olacaktır. Zamanla beyaz halka gözü rahatsız edecektir ve bu halkaya teknik ustalar balıkgözü efekti demektedir. Standart bir külahın ölçüsü yüzde 43 ile yüzde 45 arasında değişmektedir.
Bu yüzde oranları kemerin milimetrik ölçüsünün yüzde 100 olduğu kabul edilerek verilen tahmini değerlerdir. Bunu tahmin edebilmenin en iyi yolu, pırlantanın tablasından külah dibine doğru lup ile bakmaktır. Külah dibinde görülen karanlık ne kadar büyük ise külah o kadar derin kesilmiştir. Bu karanlığın ortaya çıkış sebebi ise tablanın gölgesinin külahın dibinde yansımasıdır. Okurken kafanızın karıştığına eminim. Ancak bir pırlantaya bakabilirseniz anlattıklarım hemen açıklığa kavuşacaktır. Külahta görülen simetri problemleri ise şunlardır: Külah derinliğinin her yerde aynı olmaması; bazı yerlerde külahın daha dipli bazı bölümlerde ise alçak olması. Külah ucunun pırlantanın tam merkezinde olmaması; sağa ya da sola yanaşık olması. Külah yıldızı fasetlerinin boylarının eşit olmaması; bazı fasetlerin diğerlerine göre büyük olması. Alt yarım fasetlerini ayıran çizginin kemere dik inmemesi.
Külahı incelemek uzun süreler alır. Pırlantanın önemsizmiş gibi görünen yeri olsa da aslında hayat külahtadır. Efektli pırlanta, birçok küçük taşın yani elmas veya pırlantanın bir araya gelmesi ile meydana gelmiş, büyük görünen pırlantadır. Yani örnek vermek gerekirse 0,005 karat büyüklüğünde 50 adet taşı bir araya getirdiğimizde 0,25 karat büyüklüğünde bir ürün elde ediyoruz. Fakat bu ürün dışarıdan bakıldığında sanki 1 karatmış gibi görünüyor. Küçük taşların çeşitli şekillerde bir araya getirilip normaldeki toplamlarından daha büyük görünen yani efekt verilmiş haline efektli pırlanta diyoruz. Pırlanta işinde taş ne kadar büyükse değeri ona göre kat kat artar. Efektli pırlantada çok küçük taşlar kullanıldığından fiyatı normale göre daha uygundur.
Etiketler: Tektaş efektli pırlanta, Coronet pırlanta
Ocak 16, 2023
Listeye dön